Chociaż definicja lęku jako nieokreślonego strachu obejmuje, jak w przypadku „lęku bezprzedmiotowego”, wiele przykładów lęku, można podać jeszcze kilka innych określeń, za którymi przemawiają pewne dane.
Tak więc, drugie znaczenie słowa „lęk” zacieśnia się do bardziej ograniczonego rodzaju niejasnego strachu: strach przed brakiem bezpieczeństwa. Według koncepcji, na której opiera się użycie słowa „lęk” w tym znaczeniu,, stan ten ma pochodzenie społeczne: początki jego sięgają okresu niemowlęctwa, gdy dziecko jest zależne od dorosłych, którzy się nim opiekują. Niezaspokojenie potrzeb, zaniedbanie oraz utrata uczucia wzbudzają poczucie braku bezpieczeństwa, którego niemowlę zaczyna się obawiać (w rozdziale 3 zapoznaliśmy się z niektórymi konsekwencjami braku poczucia bezpieczeństwa w niemowlęctwie). Ten strach przed brakiem poczucia bezpieczeństwa uważany jest za podstawowy rodzaj lęku i wiąże się 2awsze z innymi ludźmi. Jest to obawa przed izolacją, przed brakiem uczuciowych reakcji ze strony innych ludzi. Lęk rozumiany w ten sposób różni się od strachu: rzeczy mogą być przyczyną strachu, a jedynie ludzie mogą być przyczyną tego rodzaju lęku (Sullivan, 1949).
Słowa „lęk” używa się również w trzecim znaczeniu – jest to zaniepokojenie własnym postępowaniem, czyli poczucie winy. Niepokoimy się popędami zakazanymi lub dawnymi występkami. Boimy się, że gdy wyjdą one na jaw, nie da się zaprzeczyć naszej winie. Dzieci, na przykład, uczą się okazywać rodzicom miłość i szacunek, często jednak są niechętnie nastawione do władzy rodzicielskiej. Obawa, by w jakimś wybuchu nie ujawnić swoich uraz, może być źródłćm lęku. Dorastający chłopiec czy dziewczyna może bać się, by nie ujawnić swego wzmożonego zainteresowania sprawami seksualnymi. Obawa przed odczuwaniem lub okazaniem strachu może wywoływać lęk, zwłaszcza jeśli według przyjętych norm (jak w pewnych grupach o charakterze wojskowym) powinno się być nieustraszonym, Zaniepokojenie naszymi własnymi odczuciami jest bez wątpienia jedną z ważnych form, jakie przyjmuje lęk.
Leave a reply