Świadomość siebie jako osoby umożliwia dziecku odczytanie znaczeń postaw, jakie rodzice przyjmują wobec jego potrzeb. Dostarczanie mu pożywienia i zapewnianie kontaktu fizycznego stają się oznaką miłości. Pochwały są znakiem uznania i szacunku. Miłość i uznanie mają dla dziecka ogromne znaczenie, ponieważ stanowią dla niego gratyfikację. W miarę jak kształtuje się u niego pojęcie czasu, rośnie też znaczenie miłości i uznania, gdyż są one zapowiedzią późniejszych gratyfikacji, pozwalającą przetrwać bieżące frustracje. Kiedyś miłość i uznanie staną się dla niego psychologicznymi motywami idącymi w parze z potrzebą fizjologicznej gratyfikacji.
Motywy te mogą być równie silne lub nawet silniejsze niż popędy podstawowe. Są środkiem, za pomocą którego przebiega socjalizacja dziecka. Znaczy to, że uczy się ono akceptować pewien poziom frustracji swoich popędów za cenę realizacji motywu miłości i uznania.
Zdarza się, że małe dzieci dają wyraz poczuciu braku „integracji”. Słyszymy czasami, jak dwu- i trzylatki mówią o sobie w pierwszej, drugiej albo w trzeciej osobie. W wygłoszonym przez dziecko zdaniu „Słuchaj, Jaś chce, żebyś uważał, bo ja się mogę skaleczyć” forma drugiej osoby oznacza dążenie dziecka do niezależności, słowo ,ja” jest wyrazem rozwiniętego ego, natomiast Jaś symbolizuje idealnego chłopca, którym dziecko chciałoby być, żeby zadowolić swoich rodziców.
Leave a reply