Będziemy poszukiwać odpowiedzi na pytania dotyczące ograniczeń gatunkowych, korzystając z niezwykłego eksperymentu psychologicznego, w którym chłopiec i małpa byli wychowywani jak brat i siostra.
Psycholog M.W. Kellog i jego żona wzięli do swojego domu na Florydzie szympansicę. Gua miała wtedy siedem i pół miesiąca, a ich syn, Donald, dziesięć miesięcy. Celem badaczy było odkrycie podobieństw i różnic, jakie powstaną pomiędzy Donaldem i Guą jeśli będą traktowani podobnie we wszystkich szczegółach. Szym- pansica była ubierana jak niemowlę w pieluchy, a później w śpiochy. Była wożona w wózku, sadzana na wysokim krzesełku, spała w łóżku i była całowana na dobranoc. Nauczenie Guy podstawowych czynności nie wymagało takiego wysiłku jak nauczenie jej zachowań, które są typowe dla związku, jaki istnieje między czułymi rodzicami i małym dzieckiem. Eksperyment był prowadzony dzień po dniu: czyniono obserwacje, nagrywano filmy i przeprowadzano testy przez dziewięć miesięcy.
Stwierdzono, że szympansica jest zdolna do przyswojenia sobie wielu ludzkich zachowań. Nosiła buty i chodziła wyprostowana. Umiała jeść za pomocą łyżki, pić ze szklanki i otwierać drzwi, zanim zdobył te umiejętności chłopiec. Naśladowała ludzkie gesty i sposoby okazywania uczuć, takie jak przytulanie i całowanie. Jak większość dzieci była zdenerwowana, kiedy „rodzice” wychodzili.
Tempo rozwoju Guy było znacznie większe niż chłopca, szczególnie w zakresie czynności motorycznych, wspinania się i skakania. Małpka nauczyła się także reagować na dziewięćdziesiąt pięć słów i zdań takich, jak „pocałuj Donalda”, „uściśnij rękę”, „pokaż mi swój nos”. Nigdy nie nauczyła się wypowiadać słów, a swoje pragnienia przekazywała za pomocą chrząknięć i pisków. Przechodziła trening czystości znacznie wolniej niż chłopiec.
Mimo że szympansica rozwijała się szybciej niż chłopiec we wcześniejszych fazach, to pod koniec eksperymentu stało się oczywiste, że zostaje w tyle, szczególnie „w kwestii intelektualnej adaptacji do wymagań człowieczeństwa”. Początkowa przewaga małpy przypisywana jest temu, że antropoidy generalnie dojrzewają znacznie szybciej niż ludzie. Małpy osiągają dojrzałość płciową w wieku około pięciu lat, podczas gdy ludzie osiągają ją średnio pomiędzy dwunastym a czternastym rokiem życia, przy czym dziewczynki wcześniej niż chłopcy.
W sprawozdaniu z tego eksperymentu Kellog i jego żona stwierdzali, że zwierzę może osiągnąć wysoki poziom socjalizacji dzięki treningowi i towarzystwu człowieka, jednak „istnieje ostateczna granica w procesie uczłowieczania, możliwa do osiągnięcia przez gatunki inne niż ludzki, bez względu na intensywność wpływów socjalizacyjnych i uczłowieczających”.
Leave a reply