Przypuśćmy, że zwierzę uczy się zróżnicowanych reakcji instrumentalnych zwykłymi metodami warunkowania, tak że naciska krążek tylko wtedy, gdy pali się lampka. Reaguje ono zatem na światło lampki jako na „sygnał”, że naciśnięcie drążka będzie wzmocnione, tj. że spowoduje pojawienie się pokarmu. Dlaczego przeprowadza się rozróżnienie pomiędzy warunkowaniem instrumentalnym a uczeniem się znaków czy sygnałów? Dla wielu celów rozróżnianie to jest mało ważne,, lecz, jak zaznaczyliśmy na początku tego rozdziału, toczy się spór nad zagadnieniem, czy podmiot badany uczy się reakcji (co zakładają teorie warunkowania), czy struktur poznawczych (co zakładają teorie uczenia się znaków). Przez strukturę poznawczą psychologowie rozumieją ideę, pojęcie czy wiedzę o czymś. Czy szczur, biegnąc uliczkami labiryntu od startu do komory pokarmowej na końcu drogi, uczy się łańcucha ruchów, czy też uczy się położenia pokarmu? Teorie uczenia się reakcji zwracają uwagę na układy ruchów, teorie uczenia się znaków kładą nacisk na znajomość położenia. Jeśli szczur uczy się podobnego do mapy obrazu otoczenia, tak że może wybierać nowe drogi lub skróty, to przyswoił sobie pewną strukturę poznawczą. Ci psychologowie, którzy popierają teorię uczenia się znaków, przeprowadzają eksperymenty nad uczeniem się miejsca i uczeniem się utajonym, które to procesy są trudne do wytłumaczenia dla teorii uważających uczenie się za wzmacnianie specyficznych reakcji.
Ci, którzy popierają przeciwną teorię, odpowiadają na to wyzwanie na kilka sposobów. Nie kwestionują już rezultatów eksperymentów nad utajonym uczeniem się, z tym że nalegają na dokładne określenie warunków, w których otrzymuje się te rezultaty. Gdy określi się te warunki, okazuje się, że interpretacje oparte na uczeniu się znaków, również mają swoje słabe punkty. Krytycy ci wskazują, jak z reakcji można wyprowadzić równoważnik „idei” czy „wiedzy”, interpretując w kategoriach teorii uczenia się reakcji to, co wyznawcy teorii uczenia się znaków nazywają strukturą poznawczą (Seward, 1956). W rezultacie żadna ze stron nie odniosła chyba zwycięstwa, jednak obie grupy wniosły nowe elementy do wiedzy o zachowaniu, a podniecenie zrodzone z tego sporu dodało bodźca badaczom.
Leave a reply