Ośrodkowy układ nerwowy również odgrywa czynną rolę w doznaniach emocjonalnych. Ponieważ reguluje on pracę mięśni szkieletowych, odpowiada za marszczenie się brwi, mimikę twarzy, napięcie mięśniowe, tremor, jęki, skomlenie, mruczenie, warczenie. Układ ośrodkowy i autonomiczny współpracują zatem przy wytwarzaniu zorganizowanych zespołów wyrażania emocji, takich jak śmiech, płacz czy podniecenie seksualne, które to układy byłyby niepełne bez tej współpracy. Łzami w śmiechu i płaczu rządzi układ autonomiczny, mięśniami krtani i twarzy – ośrodkowy układ nerwowy, a zmianami w oddychaniu – oba te układy.
W jaki sposób odbywa się regulacja tych złożonych stanów? Istnieje wiele teorii i bardzo fragmentaryczny materiał dowodowy, lecz musimy poznać więcej faktów, zanim w pełni zrozumiemy fizjologiczną regulację przejawów emocjonalnych.
Są dowody świadczące o tym, że podwzgórze odgrywa główną rolę w organizacji i aktywizacji wielu rodzajów emocjonalnego i motywacyjnego zachowania (Stellar, 1954). Sprawuje ono np. pewien rodzaj kontroli nad zespołem reakcji określanym jako „wściekłość”. Chirurgiczne uszkodzenie części podwzgórza może spowodować, że kot, który poprzednio na przywitanie łasił się i pieścił, rzuca się z wściekłością na osobę, która próbuje łagodnie go dotknąć (Wheatley, 1944).
Przy niektórych przejawach emocjonalnych wyraźnie wchodzi w grę kora mózgowa, najwyższe ośrodki mózgu. Uszkodzenie kory może mieć wpływ na mimikę połowy twarzy pacjenta. Może on śmiać się dowolnie tylko „dobrą” połową twarzy, chociaż mimowolny uśmiech obejmuje obie połowy. Inne źródło materiału dowodowego stanowią pacjenci, których w ostatnim stadium raka poddano operacji mózgu w celu zlikwidowania lub złagodzenia uporczywego bólu. Operacja płata czołowego, nawet jeśli z powodzeniem usuwa cierpienia, nie powoduje ogólnej niewrażliwości na ból. Ukłucie szpilką nadal odczuwa się jako bolesne. Znika natomiast przytłaczający ból, który tak dręczy pacjenta, że określa go jako męczarnie. (Landis, Zubin i Metler, 1950).
Z całą pewnością można powiedzieć, że intensywne emocje wiążą się z głębokimi zmianami w całym organizmie, regulowanymi w skomplikowany sposób przez ośrodkowy układ nerwowy, obie części układu autonomicznego oraz przez gruczoły dokrewne.
Leave a reply