Rozwój motywów społecznych – kontynuacja

Dopiero JOHN B. WATSON wykazał w swoich pracach w latach dwudziestych, że ci wcześni autorzy mylili nabyte „nawyki” z instynktami. KNIGHT DUNLAP potwierdził odkrycia Watsona wykazując, że w większości zachowania określone jako „instynktowne” stanowiły rezultat uczenia się. Nie mogły zatem być „wrodzone”, charakterystyczne dla instynktownych zachowań.

Na skutek niejasności co do tego, co jest, a co nie jest instynktem, współcześni psychologowie uznali, że pojęcie to nie nadaje się do opisu zachowań ludzkich i powinno się go raczej unikać. Cytując słowa ROBERTA S. WOODWORTHA Z jego pracy z zakresu psychologii eksperymentalnej: „Generalnie powinniśmy oszczędzać sobie problemów, unikając terminów »instynkt« i »nawyk« i pozostawiać je poza obszarem rozważań naukowych”. Popierając takie stanowisko, GARDNER MURPHY stwierdza w swym podręczniku psychologii, że „Z powodu mylnego używania terminu »instynkt« w języku potocznym, zanika on w języku naukowym”. W innej pracy tego autora problem rozumienia i posługiwania się terminem „instynkt” został rozstrzygnięty w taki oto sposób:

W dziedzinie zachowania się zwierząt termin „instynkt” odnosi się do takich czynności, jak budowanie gniazd, migracja, zimowanie, kopulacja, ssanie etc. Znamienne jest to, że choć biologowie i zoologowie bardzo trafnie opisali fizjologiczne wów można z zachowania człowieka wyabstrahować wiele motywów społecznych. Tak jak rozmaite bywa postępowanie jednostki, tak też różnorodne bywają motywy, z których postępowanie to wynika. Moglibyśmy wyodrębnić nieomal tyle motywów, ile zachowań. Byłby to zupełnie niepotrzebny wysiłek. Dla wygody badawczej lepiej je pogrupować, zależnie od podstawowych potrzeb, których zaspokojeniu służą.

Shaffer wymienia na przykład motyw społecznej aprobaty, dostosowania oraz motywy współistnienia i seksu. Człowiek wykazuje silne tendencje do pełnego panowania nad swoim ciałem, nad otoczeniem, a nawet nad innymi. Ludzie potrzebują aprobaty – zarówno we własnych oczach, jak i ze strony innych ludzi. Czują się silnie umotywowani do przyjęcia zasad reprezentowanych przez rodziców i rówieśników dotyczących tego, co właściwe, tradycyjne, słuszne i odpowiednie. Za każdym z tych motywów stoi pragnienie bezpieczeństwa lub poczucia, że przyszłość jest bezpieczna i gwarantuje przetrwanie.

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>