Zmysłowe podłoże spostrzegania

W pewnym okresie historii psychologii badania nad wrażeniami zmysłowymi stanowiły główny przedmiot zainteresowań psychologów eksperymentalnych. Już w początkach rozwoju psychologii jako nauki przyrodniczej psychologowie podejmowali laboratoryjne badania nad zmysłami. W badaniach tych osiągnęli precyzyjną kontrolę warunków bodźcowych i mierzyli zmiany bodźców oraz rejestrowali reakcje badanych na te bodźce. Zainteresowania naukowe, podobnie jak i inne dążenia ludzkie, wykazują wahadłowe zmiany i wraz ze wzrostem fali zainteresowań uczeniem się i przystosowaniem spadły zainteresowania psychologów mechanizmami zmysłowymi.

Są pewne oznaki, że tendencja ta zmienia się i zainteresowanie zjawiskami sensorycznymi i percepcyjnymi odradza się nie kosztem innych zagadnień, lecz w lepszej równowadze z nimi. Taki renesans zainteresowań nie jest nigdy jedynie powrotem do wcześniejszego okresu: zawsze występują pewne różnice w rozłożeniu akcentów.

Owe wcześniejsze badania nad procesami zmysłowymi miały przeważnie charakter „czystej nauki”, tzn. były to prace mające na celu zrozumienie szczegółów zależności pomiędzy bodźcami, organami zmysłowymi, drogami nerwowymi oraz polami mózgowymi, jak również zrozumienie świadomych procesów związanych z pobudzeniami organów zmysłowych i wzajemnych połączeń między tymi procesami. Bardziej współczesne badania nad zmysłami kontynuowały ten kierunek, lecz wkroczyły także w dziedzinę psychologii stosowanej. W czasie II wojny światowej interesowano się bardzo tym, co początkowo nazwano inżynierią ludzką (human engineering), a obecnie znane jest jako badanie czynnika ludzkiego w powiązaniu z działaniem maszyny. W miarę jak nowoczesne urządzenia wojskowe stają się coraz bardziej precyzyjne i zautomatyzowane, coraz więcej zależy od dokładnego rozróżniania bodźców przez sterującego nimi czło- k i n e z j a (PK), czyli oddziaływanie czynności myślowych na zdarzenia fizyczne, są przyczyną sporu we współczesnej psychologii. Istnieje wiele powodów do ostrożności w sądach, lecz aprioryczne potępienie tych eksperymentów jest nieusprawiedliwione. Eksperymenty te nasuwają interesujące zagadnienia, dotyczące kryteriów ustalania wiarygodności naukowej.

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>