Badania nad spostrzeganiem w sytuacjach dwuznacznych

Jeśli eksperymentator, powiększając balonik, przyciemnia go lub rozjaśniając – zmniejsza, badany będzie twierdził, że balonik przesuwa się ze swego początkowego położenia mniej niż przy poprzednich zmianach. Badania nad spostrzeganiem w sytuacjach dwuznacznych, podobnych do opisanych powyżej, prowadzą do następujących interpretacji:

– 1. Spostrzeżenia opierają się nie tylko na informacjach dostarczanych przez bodźce, lecz także na pewnych z góry przyjętych założeniach co do spostrzeganych przedmiotów. (Przypomnijmy sobie karty do gry, które mają zwykle dobrze znane rozmiary).

– 2. Założenia te powstają dzięki wielu uprzednim doświadczeniom z przedmiotami.

– 3. Przy tworzeniu się spostrzeżeń przedmiotów będących w ruchu lub w spoczynku bierze się pod rozwagę szereg wskaźników, a gdy niektóre z nich są sprzeczne, spostrzeżenie jest kompromisem między nimi. To „rozważanie” wskaźników przebiega bardzo szybko i nieświadomie.

Zgodnie z tymi interpretacjami spostrzeżenie jest czymś w rodzaju statystycznej przeciętnej lub wyliczonego prawdopodobieństwa. Można by je nazwać przewidywaniem lub założeniem dotyczącym środowiska. Zwykle jest ono pożytecznym drogowskazem działania: istotnie, tylko dlatego, że z reguły można polegać na wskaźnikach, ufamy im także i w tych przypadkach, gdy nie trzeba im dawać wiary, i w ten sposób możemy być wprowadzeni w błąd.

Leave a reply

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>