Aby zilustrować interakcję dziedziczności i środowiska, rozważmy cechę taką jak budowa ciała. Nasza wiedza na ten temat mówi, że tendencja do bycia szczupłym lub dobrze zbudowanym jest przenoszona za pośrednictwem genów i wiąże się z funkcjami gruczołów endokrewnych. Dieta i ćwiczenia, dwie siły środowiskowe, stosowane są z powodzeniem przez wiele osób w celu zmiany swej wrodzonej tendencji do otyłości.
Wskazuje to jasno na rolę wpływów środowiskowych przekraczających tendencje dziedziczne. Z drugiej strony faktem medycznym jest to, że wiele kobiet i mężczyzn ma taką konstrukcję fizyczną, iż żadna dieta ani ćwiczenia nie zredukują znacząco ich tendencji do otyłości bez większego uszczerbku na zdrowiu.
Czy możemy sformułować niezmienne prawo dotyczące relatywnych wpływów dziedziczności oraz środowiska w odniesieniu do cech fizycznych? Odpowiedź brzmi oczywiście „nie”. Ten punkt widzenia obrazuje interesujący eksperyment dokonany na zwierzętach i opisany przez GARDNERA MURPHY’EGO. Przytacza on te badania na poparcie tezy mówiącej, że „dziedziczność niekoniecznie odnosi się do czegoś z góry przesądzonego”. Murphy stwierdza: „W momencie narodzin pojawia się zewnętrzne środowisko, które prowadzi, wyzwala i wyznacza sposób przejawiania się możliwości wynikających z dziedziczenia”.
Opiszemy eksperyment dotyczący królików arktycznych o białym futrze. Co do dziedziczenia białego koloru futra nie ma żadnych wątpliwości, ponieważ rozmnażają się one tylko w obrębie własnej rasy. Pomimo to w przypadku tego gatunku królika wystarczy zmienić światło w pomieszczeniu, a sierść tych zwierząt staje się ciemna. Możliwość wystąpienia białego filtra może spowodować jego wystąpienie wtedy i tylko wtedy, gdy pozwoli na to środowisko. W ten sam sposób niektóre ryby, na przykład flądry, które dziedziczą tendencję do rozwijania obu oczu po jednej stronie głowy, hodowane w wodzie o innej zawartości soli rozwiną po jednym oku z każdej strony głowy. Tak więc to, co jest „dziedziczne” w jednym środowisku, nie jest „dziedziczne” w innym. Środowisko tworzy różnice w sposobie przejawiania się dyspozycji dziedzicznych.
Na podstawie tego rodzaju dowodów widzimy, że dziedziczność i środowisko są siłami wzajemnie zależnymi od siebie. W pewnych okolicznościach łatwiej niż w innych ujawni się wpływ każdej z nich. W niektórych wypadkach wpływy dziedziczności będą w oczywisty sposób przeważać, w innych natomiast dominującym czynnikiem będzie środowisko.
Łatwiej jest rozpoznać wpływ dziedziczności na cechy fizyczne niż na takie czynniki, jak temperament, talent czy inteligencja. Wiele badań dostarczyło przekonujących dowodów na to, że wielkość, kształt i wygląd naszych narządów zmysłów są determinowane głównie przez czynniki dziedziczne. Możemy omówić każdy z pięciu zmysłów po kolei i wykazać, że ich struktura jest dziedziczona zgodnie z proporcjami opisanymi przez Mendla.
Kolor oczu i ich kształt są cechami dziedzicznymi. Wielkość i kształt nosa uznane zostały za cechy rasowe, otrzymane od rodziców. Kolor i struktura skóry to także cechy pochodzące od rodziców. Wielkość ust, ich kształt, rozmieszczenie zębów oraz kształt szczęki są cechami rodzinnymi. Stwierdzono, że cechami dziedzicznymi są także: wielkość uszu, ich przyleganie czy od- stawanie, grubość oraz kształt małżowiny usznej.
Leave a reply