Niektórzy psychologowie opracowali matematyczne modele uczenia się, wychodząc z założeń nieco odmiennych niż Hull i Spence, lecz często dochodząc do wyrażeń niezbyt różniących się od wzorów Hulla
Parametr jest to symbol, w miejsce którego można podstawić konkretne wartości liczbowe, zależne od natury badanego zjawiska (przyp. red. poi.). i Spence’a. Jako przykład weźmiemy model opracowany przez Estesa' (1959).
Ta statystyczna teoria uczenia się bierze za punkt wyjścia pewne założenia dotyczące natury bodźca i istoty asocjacyjnego uczenia się. Przyjmuje się, że każdy bodziec składa się z wielkiej liczby elementów, lecz tylko część z nich jest efektywna w poszczególnym momencie. W kategoriach „zdrowego rozsądku” możemy sobie wyobrazić, że zwracamy jedynie uwagę na część, tego, co aktualnie na nas działa, lub że bodziec ma jakieś komponenty, które znajdują się blisko progu, tak że czasami są ponad progiem, a czasami poniżej niego. Stąd tylko te elementy bodźca, które są efektywne, mogą być objęte asocjacyjnym uczeniem się. Teoria ta przyjmuje, że wszystkie komp o n e n t y bodźca, które są efektywne w czasie występowania reakcji, zostają związane z tą reakcją (można to uważać za jakąś formę warunkowania klasycznego). Zakłada się dalej, że zwykle okoliczności pozwalają tylko określonej części niezwiązanych elementów bodźca uzyskać efektywność w określonym momencie. Część tę reprezentuje stała © (grecka litera Theta), która ma pewną wartość, mniejszą niż jedność, np. ,05. Jest to rodzaj wskaźnika tempa uczenia się danego osobnika, przy czym jednostka o wyższej © czyni szybsze postępy. Jeśli © ma wartość równą ,05 oznacza to, że w każdej próbie do komponentów bodźca już związanych z daną reakcją dochodzi ,05, czyli 1/20 pozostałych komponentów kompleksu bodźcowego. Prawdopodobieństwo, że wystąpi jakaś reakcja, jest wprost proporcjonalne do wartości wskazującej, jaki procent komponentów bodźca jest związany przez asocjację z tą reakcją. Jeśli procent ten równy jest zeru, bodziec kompleksowy nie wywoła w ogóle tej reakcji: jeśli wszystkie komponenty są związane przez asocjację z tą reakcją, wystąpi ona nieuchronnie w każdej próbie. Jest rzeczą jasną, że mamy tu do czynienia z teorią probabilistyczną, mówiącą o tym, że prawdopodobieństwo reakcji zależy od tego, jaka część komponentów bodźca związała się z nią. Jest to teoretyczne podłoże uczenia się reakcji.
Leave a reply