Bardziej złożona organizacja nałożonych figur może zniweczyć organizację figury pierwotnej. Trudno dostrzec, że w figurze B zawarta jest figura A. a figura D zawiera figurę C. (Źródło: Witkin, 1959).
W pewnych okolicznościach tendencja do trwałego zorganizowania może spowodować percepcyjne zniweczenie jednej figury na rzecz innej, bardziej trwałej. Z zasady tej korzysta sie przy maskowaniu, gdzie staramy się ukryć jakąś rzecz, włączając ją w bardziej dominujący wzór, który niweczy pierwotne kontury. Na ryc. 7-13 widzimy, jak nałożona struktura maskuje pierwotne figury.
Cechy całości wpływają na sposób spostrzegania części. Z tej to przyczyny możemy powiedzieć, że całość jest różna od sumy swych części – ulubione twierdzenie psychologii postaci.
Szary pierścień na ryc. 7-14 jest trwałą całością i stąd tendencja, by widzieć go jako jednolicie szary. Gdyby jednak z tego samego szarego papieru wyciąć dwa pierścienie i umieścić jeden na czarnym, a drugi na białym tle, wydawałyby się one na skutek kontrastu z tłem niepodobne do siebie w odcieniu. Ten wpływ kontrastu można odtworzyć, dzieląc szary pierścień na połowy. Połóżmy ołówek wzdłuż średnicy pierścienia, pomiędzy białym a czarnym polem. Prawa połówka pierścienia wydaje się nagle wyraźnie jaśniejsza niż lewa. Przesuwajmy ołówek powoli na prawo lub na lewo, a będzie się wydawało, że ciemniejsza {lub jaśniejsza) część pierścienia podąża za nim, dzięki czemu każdy segment pozostanie jednolity. Widzimy zatem, że cechy całości wpływają na spostrzeganie części.
Leave a reply