Widzieliśmy, że funkcje narządów zmysłów oraz sposób, w jaki z nich korzystamy, determinują nasze dostosowywanie się do wydarzeń codziennego życia. Jeśli chodzi o funkcjonowanie zmysłów, to niektórzy z nas na przykład nie rozróżniają kolorów, a inni cierpią na „kurzą ślepotę”. Najlepiej skoordynowany zmysł równowagi charakteryzuje tancerza baletowego. Doskonały zmysł smaku niezbędny jest zawodowemu kiperowi. Ktoś, kto ma niezwykłe wyczucie tonacji i zdolność do rozróżniania dźwięków, może zostać muzykiem.
Uznano, że zdolności, talent i temperament, niezależnie od ich natury, są rządzone przez podstawowe mechanizmy zmysłowe. Jeśli talenty rozwijają się na najwyższym poziomie, podziwiać możemy geniusz artystyczny, wybitny intelekt bądź sportowego mistrza świata. Jeśli są one na niskim poziomie, wtedy mamy do czynienia z nieudacznikiem, niezdarą czy z osobą upośledzoną. Zdolności zmysłowe i spostrzeżeniowe warunkują to, kim jesteś my. Określają nasze osiągnięcia, horyzonty, są odpowiedzialne za mnogość różnic indywidualnych, które charakteryzują gatunek ludzki.
Jak przejawiają się różnice indywidualne? Jaka jest ich podstawa? Jakie są ograniczenia? Są to pytania stawiane przez psychologów. Stwierdziliśmy, że za różnorodność naszych zachowań i leżących u ich podstaw struktur psychicznych odpowiedzialne są funkcje narządów zmysłów i możliwości naszego spostrzegania. Psychologowie pytają więc „Co jest podstawą różnic w obrębie funkcjonowania zmysłów i możliwości spostrzegania?” Odpowiedzi można udzielić z punktu widzenia analizy cech:
– gatunku,
– wpływu środowiska.
– Innymi słowy możemy powiedzieć, że:
– funkcje naszych zmysłów i możliwości naszego spostrzegania ograniczone są do tych, które charakteryzują gatunek ludzki,
– ograniczone są przez dziedziczenie w obrębie rodziny,
– modyfikowane są wpływami doświadczeń środowiskowych niezależnymi od nas.
Leave a reply