Warunkowanie instrumentalne stanowi przykład zachowania, które przebiega w zależności od swoich następstw, tj. w zależności od nagrody lub kary. Wybitny psycholog, Edward L. Thorndike (1874-1949) badał podobne zachowanie, lecz zamiast mówić o warunkowaniu instrumentalnym, mówił o selektywnym uczeniu się zgodnie z prawem efektu (Thorndike, 1911). Prawo efektu (w swej późniejszej formie) wskazuje, że następowanie reakcji po bodźcu (związek między bodźcem a reakcją) może być wzmocnione przez nagrodę, która pojawia się po reakcji. Zasadniczo jest to’opis warunkowania instrumentalnego. Jeśli mówiliśmy tu o wzmocnieniu, a nie o prawie efektu, to po prostu dlatego, że określenie to jest bardziej reprezentatywne dla współczesnej terminologii.
Różnice między warunkowaniem klasycznym a instrumentalnym oraz między związanymi z nimi interpretacjami doprowadziły cfd wysunięcia szeregu hipotez co do podstaw uczenia się. Niektórzy-autorzy, tacy jak Guthrie i Estes, sądzą, że wszelkie uczenie się polega zasadniczo na substytucji (zastępowaniu), a zatem że stosują się do niego zasady wyprowadzone z warunkowania klasycznego. Inni, tacy jak Hull i N. E. Miller, przyjmują jako podstawę zasady warunkowania instrumentalnego oraż prawo efektu, kładąc zatem większy nacisk na nagrodę i karę. Jeszcze inni przyjmują jakąś odmianę teorii dwóch procesów, uznając, że oba typy warunkowania uczą nas czegoś. Wśród tych, którzy proponowali teorię dwóch procesów, są: Thorndike, Skinner, Schlosberg, Mowrer4.
Leave a reply