Artysta potrafi nadać swemu obrazowi głębię, ponieważ może posłużyć się licznymi wskaźnikami jednoocznymi, które mówią nam o odległości przedmiotów. Artysta może wykorzystywać różne wskaźniki z wyjątkiem tych, które polegają na ruchu.
– 1. Nakładanie się przedmiotów. Jeśli jeden przedmiot zdaje się zasłaniać widok drugiego, można przypuszczać, że ten pierwszy przedmiot znajduje się bliżej (ryc. 7-27A).
– 2. Perspektywa. Gdy patrzymy na tor kolejowy, szyny zdają się: zbiegać w oddali. Większość z nas uczyła się rysunku perspektywicznego i wie, że linie równoległe pozornie łączą się na horyzoncie. Ta geometria perspektywy, czyli perspektywa liniowa, jest jednym z dobrze znanych wskaźników odległości. Fakty związane z perspektywą dadzą się przedstawić na wiele subtelnych sposobów, które nie zawsze są od razu oczywiste. Zmniejszanie się rozmiarów wraz z odległością wiąże się oczywiście z geometrią perspektywy, tak że słupy telegraficzne wzdłuż toru kolejowego- wyglądają w oddali na coraz mniejsze, podobnie jak tor staje się coraz węższy. Nawet szereg rozrzuconych kółek różnej wielkości wygląda jak kule tych samych rozmiarów, tyle że leżące w różnej odległości (ryc. 7-27B). Innym wskaźnikiem perspektywy jest wysokość w płaszczyźnie poziomej. Gdy patrzymy na równą płaszczyznę, przedmioty bardziej oddalone zdają się być wyżej, tak że możemy stworzyć wrażenie głębi dla przedmiotów tej samej wielkości, umieszczając je na różnych wysokościach (ryc. – 7-27C). (Jeśli płaszczyzna pozioma, np. sufit, ogranicza pole widzenia od góry, coś, co znajduje się w tym polu widzenia wyżej, wydaje się bliższe). Nawet dla powierzchni nie- regulanych, takich jak falująca powierzchnia oceanu lub kamienista pustynia, o odległości świadczy rozkład wielkości, czyli gradient struktury powierzchniowej: „ziarno” staje się drobniejsze, gdy odległość się zwiększa. Jest to również pewna forma perspektywy (ryc. 7-27D). Istnieje wreszcie perspektywa powietrzna („sina dal”), która powoduje zmiany w jasności i nasyceniu barwy odległych przedmiotów, pewne zmiany w kolorach oraz zatarcie szczegółów.
– 3. Światła i cienie. Światła i cienie pomagają wyraźnie zarysować kontury trójwymiarowych przedmiotów. Ciekawą konsekwencją przewagi oświetlenia górnych powierzchni jest fakt, że czasami po odwróceniu fotografii do góry nogami wklęsłe powierzchnie stają się wypukłe i na odwrót. Trudno uwierzyć, że ryc. 7-28A przedstawia figurę z ryc. 7-28B odwróconą do góry nogami.
– 4. Ruch. Gdy poruszamy się w pewnym kierunku, wydaje nam się, że odlegle przedmioty po obu stronach podążają razem z nami, podczas gdy bliskie przedmioty uciekają w przeciwnym kierunku. Tak więc, względny ruch daje podstawę do oceny odległości. Chcąc ocenić odległość, człowiek często porusza głową w różne strony, nawet jeśli nie zdaje sobie sprawy, z jakiego powodu to robi.
Leave a reply