Prócz oddychania żadna z wymienionych reakcji ciała, jakie zachodzą w warunkach silnego pobudzenia emocjonalnego, nie może być kontrolowana za pomocą woli, oczywiście jeśli nie będziemy brać pod uwagę tego, co się mówi o joginach. Niestety, naukowcy nie poddali testom rzekomej umiejętności joginów polegającej na kontrolowaniu trawienia i krążenia krwi. Możemy jednak bezpiecznie założyć, że przytłaczająca większość ludzi nie potrafi kontrolować wewnętrznych funkcji własnego ciała. Zatem cielesne zmiany stanowią najpewniejszą, najbardziej godną zaufania oznakę stanu emocji.

Na skutek działania bardzo silnych emocji w ciele człowieka zachodzi wiele zmian organicznych. Zmiany te są niezwykle ciekawe i pomagają objaśnić większość z różnorodnych reakcji, jakie ujawnia pobudzony emocjonalnie człowiek.

Z psychologicznego punktu widzenia obecnie przyznaje się, że szkodliwe dla zdrowia środowisko, w którym wzrastają osoby urodzone w „ułomnej” rodzinie, może przyczynić się do ich niskiego poziomu intelektualnego (mierzonego testami i według innych kryteriów). Jest bardzo mało prawdopodobne, ale niewykluczone, że w skrajnie zubożonym środowisku może wyrosnąć jednostka o wysokim ilorazie inteligencji (I.I.). Nie ma wątpliwości, że w każdej grupie może się znaleźć osoba, która osiągnie wyższy od pozostałych członków poziom inteligencji dzięki wzbogacaniu środowiska i wykorzystaniu każdej nadarzającej się okazji do uczenia się. Jest również prawdą, że liczba takich wymiernych wzrostów inteligencji w grupie rzadko wynosi więcej niż 10 – 15 %. Na podstawie wszystkich dotychczasowych badań psychologicznych można stwierdzić, że poziom inteligencji w przeważającej mierze jest dziedziczny. Niektórzy poproszeni o dokonanie ilościowego oszacowania twierdzą, że wpływom dziedziczności można przypisać przynajmniej 75% naszej, dającej się zmierzyć, inteligencji. Musimy jednak zauważyć, że co do pewnych obszarów sprawa pozostaje nadal dyskusyjna.

Jak wynika z powyższej dyskusji, motywacja społeczna nie jest instynktowna, lecz nabyta. Analiza psychologiczna wykazała, że motywy społeczne są głównie nabywane poprzez modyfikację motywów przetrwania i różnorodne doświadczenia środowiskowe.

Jest rzeczą oczywistą, że łatwiej jest pamiętać jakąś zależność czy prawo niż poszczególne przykłady ilustrujące to prawo. Z pewnością łatwiej jest zapamiętać, że kwadrat jakiejś liczby jest to owa liczba pomnożona przez siebie samą, niż zapamiętać tablicę kwadratów. Uczeń, który rozumie to, czego się uczy, nie musi polegać tak bardzo na mechanicznej pamięci, jak uczeń, który jakiś przedmiot uważa jedynie za zbiór niepowiązanych faktów.

Ze względu na handlowe znaczenie zapachów, zwłaszcza w przemyśle perfumeryjnym, lecz także w przemyśle winnym i alkoholowym, pożądana byłaby pewna normalizacja terminologii zapachów i sposobów ich mierzenia. Pewien chemik przemysłowy zaproponował zaklasyfikowanie zapachów do czterech grup: zapachów wonnych (piżmo), kwaśnych (ocet), spalenizny (palona kawa) i kaprylowych (koźlich) (Crocker, 1945). Nie wydaje się jednak, aby klasyfikacja ta była lepsza niż dawniejsze, na co wskazuje następujący eksperyment.

Wracając do eksperymentów Mendla, dowiedzieliśmy się z nich, że kiedy krzyżował on drugie pokolenie groszku mającego cechę recesywną – karłowatość, wszystkie otrzymane rośliny były karłowate. Także rośliny powstałe w wyniku samozapylenia wysokopiennych roślin drugiej generacji tylko w 1/3 były wysokie. Te same proporcje otrzymywał za każdym razem, kiedy eksperyment dostarczał dostatecznej ilości materiału, aby można było zastosować prawa rachunku prawdopodobieństwa. Tak więc Mendel odkrył nie tylko prawo dominacji cech, ale także prawo segregacji genów. To znaczy, że jednostki dziedziczności wnoszone przez każdego z rodziców, przechodząc do gamet, rozdzielają się i nie wpływają na siebie nawzajem. Takie cechy jak wysoko- pienność lub karłowatość, gładkość lub karbowatość nie łączą się ze sobą, lecz zachowują niezależność jako oddzielne cechy, aby ponownie pojawić się w przyszłych krzyżówkach. Prawa dominacji i segregacji cech Mendla można zilustrować łatwym rachunkiem matematycznym.

Gruczołami produkującymi hormony są ponadto: tarczyca, gruczoły przytarczyczne, gonady (gruczoły płciowe) oraz przysadka mózgowa. Przez usunięcie gruczołu i zaobserwowanie skutków jego braku oraz przez podanie dożylne lub doustne odpowiedniego hormonu fizjologowie mogli ustalić specyficzny wpływ danego hormonu na temperament. Zacznijmy przegląd ważniejszych gruczołów od tarczycy, którą znamy najlepiej.

Zauważono wcześniej, że organy wewnętrzne warunkują takie odczucia cielesne, jak: głód, pragnienie, zmęczenie, mdłości czy pożądanie. Reprezentują one wewnętrzne napięcie wpływające na postawy i zachowania. Nazywane są przez psychologów różnie, jako „siły motywacyjne”, „impulsy”, „podstawowe popędy”.

Oprócz cech dominujących, recesywnych i „zlepków” istnieją cechy, o których wiadomo, że zanikają w skojarzeniu z płcią jednostki. Mówimy tu o cechach takich, jak daltonizm i łysina, które pojawiają się głównie u mężczyzn, ponieważ mają sprzężoną z płcią podstawę dziedziczenia.

Niektóre grymasy twarzy wydają się nabyte w dzieciństwie. Potrząsanie głową na boki, za pomocą którego wyrażamy swoją niechęć lub niezgodę na coś, pochodzi z czasów, gdy był to jedyny sposób uniknięcia nie chcianego pożywienia. Krzyk, o czym już mówiliśmy, nie jest „wyuczony”, choć może być poprzez naukę zmodyfikowany do mówienia „auu!”, kiedy boli, albo „mama!”, kiedy dziecko odczuwa strach.

Na wykresie tym przedstawiono wielkości progu różnicy w postaci stosunku tej różnicy do częstotliwości odniesienia dla dwóch poziomów siły dźwięku – 10 i 40 decybeli powyżej progu słyszalności. (Źródło: Shower i Biddulph, 1931). stawić tę niezbędną różnicę w postaci stosunku różnicy do danej częstotliwości. Przypuśćmy, że przy częstotliwości 200 cykli potrzebna jest zmiana o 4 cykle, zanim drugi ton usłyszy się jako wyższy niż pierwszy. Wówczas stosunek ten wynosiłby 4 : 200 czyli 0,02. Jeśli przy 2000 cykli potrzeba 1.0 cykli, stosunek ten maleje do 10 2000 i wynosi 0,005. przytwierdzony do błony bębenkowej, a strzemiączko – do okienka owalnego, które przewodzi dźwięki do ślimaka – słuchowej partii ucha wewnętrznego. Małe ruchy błony bębenkowej są przekazywane w postaci zwiększonego nacisku na .okienko owalne, przy czym wzrost ciśnienia na jednostkę powierzchni wynosi ok. 30 do 1.

Genetyka wzięła swą nazwę od słowa „geny”, które stanowią podstawowąjednostkę determinującą cechy dziedziczne. Poprzednio mówiliśmy o „chromosomach” jako o nośnikach tych cech. W rzeczywistości chromosomy działają jak elementy magazynujące podstawowe nośniki cech dziedzicznych, czyli geny.