Aby doprowadzić małpę do uczenia' się w jednej próbie, stosuje się następującą metodę. Eksperymentator, zasłonięty przed wzrokiem małpy, ukrywa orzech ziemny pod jednym z dwóch przedmiotów leżących na tacy przed klatką. Przedmioty te mogą się różnić kształtem, wielkością lub barwą. Przypuśćmy na przykład, że orzech jest ukryty pod zielonym trójkątnym kawałkiem drzewa – drugim przedmiotem na tacy jest czerwony, okrągły kawałek drzewa. .

W ostatniej swej pracy Learning Theory and Behavior Mowrer staje już na stanowisku jednoczynnikowym, wyjaśniając całe uczenie się substytucją bodźca (podobnie jak Pawłów). Wszystkie te problemy teoretyczne są zbyt skomplikowane, aby rozważać je tutaj. (Niektóre z tych kwestii zostały omówione dokładniej w pracy autora niniejszej książki pt. „Theories of Learning”, 1956).

Do wywołania jakiegokolwiek doznania zmysłowego potrzebne jest pewne minimum pobudzenia organu zmysłowego. Minimum to nosi nazwę progu absolutnego. Na przykład plamka światła pojawiająca się w ciemnym pomieszczeniu musi osiągnąć pewną dającą się zmierzyć intensywność, zanim będzie ją można odróżnić od ciemności, a dźwięk wytworzony w dźwiękoszczelnym pomieszczeniu musi osiągnąć pewną siłę, zanim będzie go można usłyszeć.

W powyższych rozważaniach nad stosunkiem emocji do motywacji położono nacisk na trzy funkcje emocji: jako popędu, jako celu i jako zjawiska towarzyszącego motywowanemu zachowaniu. Ponieważ psychologowie omawiający ten temat inaczej zwykle charakteryzują emocje, to uwagi poczynione w tym miejscu, mają na celu wyjaśnienie stanowiska zajętego w tekście

Nie jest dobrze powstrzymywać się od wyrażania szczerych i naturalnych reakcji emocjonalnych. Nie znaczy to, że każdemu impulsowi powinno się zostawiać całkowitą swobodę: kontrola emocjonalna jest możliwa bez wypierania się swych emocji. Jeśli przegrałeś w wyborach do organizacji studenckiej lub nie zdałeś egzaminu, możesz słusznie czuć się rozczarowany i nieszczęśliwy. Nie trzeba lekceważyć porażki jako nie mającej żadnego znaczenia ani nie przyznawać się do tego, że się jest przygnębionym. Rozczarowanie nie musi przeradzać się jednak w gorycz ani prowadzić do napaści na rywala,. który wygrał wybory, lub na profesora, który postawił zły stopień. Wtedy tylko masz właściwą kontrolę nad emocjami, jeśli akceptujesz naturalność swych własnych uczuć i nie czujesz się winny dlatego, że jesteś emocjonalnie wzburzony, a jednocześnie nie stajesz się ofiarą swoich emocji. Gdy ktoś może przeżywać intensywne stany emocjonalne bez lęku i poczucia winy i może osiągnąć właściwą równowagę pomiędzy \yyrażaniem uczuć a kontrolą, wówczas jest on emocjonalnie zdrowy. Człowiek taki potrafi zaakceptować swoje reakcje emocjonalne jako coś naturalnego i wyrażać je w formie możliwej do przyjęcia przez społeczeństwo. W ten sposób osiągnął on kontrolę emocjonalną bez zapierania się swych uczuć.

Każdy badany oglądał dość wieloznaczne bodźce rzutowane na ekran, przy czym ekspozycje te komentowano („Trzy przedmioty na stole”. „Wszyscy ludzie na tym obrazku zajmują się przyjemną czynnością, co oni robią?”). W rzeczywistości nie pokazywano żadnych obrazków. Ekrany były oświetlone przyćmionym światłem albo zasnute gęstym dymem. Przy ogólnym nastawieniu na ujrzenie jakichś przedmiotów badani bardziej głodni, częściej widzieli przedmioty związane z jedzeniem niż badani mniej głodni. Okazało się, że w grupie „jednogodzinnej” spostrzeżenia typu pokarmowego stanowiły 15% przypadków, w grupie „czterogodzinnej” – 21%, a w „szesnastogodzin- nej” – 23%. Różnica między liczbą spostrzeżeń związanych z jedzeniem w grupie jednogodzinnej i szesnastogodzinnej była statystycznie istotna.

Bardziej złożona organizacja nałożonych figur może zniweczyć organizację figury pierwotnej. Trudno dostrzec, że w figurze B zawarta jest figura A. a figura D zawiera figurę C. (Źródło: Witkin, 1959).

Badany stara się obrysować swym ołówkiem kontur gwiazdy na arkuszu, który może obserwować tylko w lustrze. Ponieważ w lustrze zwykle stosunki między prawą a lewą stroną zostają odwrócone, badany musi się uczyć nowej koordynacji oka i ręki. dając, co się dzieje, gdy nasza normalna koordynacja oka i ręki okazuje się nieodpowiednia i wobec tego musimy się jakoś przestawić, dowiadujemy się czegoś o znaczeniu koordynacji oko-ręka dla rozwijania tej umiejętności.

Zadania stojące przed psychologią ogólną i teoretyczną są ściśle związane z zadaniami psychologii stosowanej, ponieważ im więcej wiemy o podstawach uczenia się, tym rzetelniejsze będą nasze zalecenia praktyczne. Naukowe opracowanie procesu uczenia się ma jeszcze szersze znaczenie. Nie tylko pomaga zrozumieć najbardziej oczywiste rodzaje uczenia się, takie jak uczenie się na pamięć wiersza lub opanowywanie umiejętności pisania na maszynie, pozostaje ono także w związku z najbardziej podstawowymi problemami indywidualnego rozwoju, motywacji, społecznego zachowania i osobowości.

W psychoterapii spotyka się czasem przypadki, które dostarczają raczej przekonywających informacji o wypartych wspomnieniach i o usunięciu tego wyparcia. Następujący przypadek stanowi obrazowy, choć niezwykły przykład, ponieważ pamięć o pewnym zdarzeniu chory odzyskał we śnie.

Niektórzy psychologowie opracowali matematyczne modele uczenia się, wychodząc z założeń nieco odmiennych niż Hull i Spence, lecz często dochodząc do wyrażeń niezbyt różniących się od wzorów Hulla

Jeśli przy ponownym uczeniu się kryterium zostanie osiągnięte w pierwszej próbie, wówczas zaoszczędzenie wynosi 100%, jeśli wymaga ono tyle samo prób, co uczenie się pierwotne, zaoszczędzenie równa .się 0%.

W naszym potocznym języku brak słowa dla oznaczenia tych wrażeń, które informują nas o położeniu i ruchach poszczególnych części naszego ciała. W języku technicznym nazywamy je wrażeniami kine- stetycznymi – zmysłem mięśni, ścięgien i stawów. Narządy czuciowe w stawach wykrywają położenie i ruch, podczas gdy narządy czuciowe w mięśniach i ścięgnach mówią nam, czy mięsień jest rozciągnięty czy skurczony, i pomagają dostosować napięcie mięśnia do jego obciążenia.